به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، به کارگیری فناوری پیشرفته در حوزه‌های مختلف در واقع از برنامه‌های راهبردی و استراتژیک اغلب کشورهای دنیا در توسعه محسوب می‌شود و به طور حتم یکی از این فناوری‌ها که در طول سال‌های اخیر بسیار مورد توجه متخصصان بخش‌های مختلف به خصوص حوزه پزشکی قرار گرفته، بهره گیری از هوش مصنوعی است.

 

در واقع هوش مصنوعی در پزشکی شامل الگوریتم‌ هایی است که با روش‌ های مبتنی بر یادگیری و پیش‌بینی، به مدل‌‌هایی برای تحلیل داده‌‌های پزشکی و کشف بینش‌‌ها برای کمک به بهبود نتایج سلامت و تجربیات بیمار دست پیدا می‌‌کند.

 

امروزه و به لطف پیشرفت‌‌های اخیر در علم کامپیوتر و انفورماتیک، هوش مصنوعی (AI) به بخشی جدایی‌ناپذیر از مراقبت‌های بهداشتی مدرن تبدیل شده است و در تعدادی از کشورها بسیاری از پزشکان متخصص در محیط‌‌های بالینی و یا آزمایشگاه‌‌های تحقیقاتی و پژوهشی از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و سایر برنامه‌‌های کاربردی مرتبط با آن‌‌ها با استفاده از ابزارهای هوشمند استفاده می‌‌کنند.

عدالت درمانی، سهولت در دسترسی مناطق دوردست به کادر درمان و البته کاهش چشمگیر هزینه‌های درمانی، از جمله فواید و مزایای استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی است و هم اکنون برخی کشورها با ایجاد زیرساخت‌های تهیه و پردازش داده از آن بهره مند شده‌اند و حالا دانشگاه علوم پزشکی هوشمند با برگزاری کنگره‌ای مصمم به پیگیری این مهم در کشورمان شده است.

به همت دانشگاه علوم پزشکی هوشمند نخستین کنگره « هوش مصنوعی در علوم پزشکی» در پنج محور و برای سه روز از -چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه جاری در جزیره کیش آغاز بکار کرده است.

کنگره‌ای بین المللی که به گفته  دکتر آرش خجسته رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند  یک آغاز برای شکل‌گیری ارتباط موثر با صاحب‌نظران مطرح دنیا و انتقال دانش و فناوری‌های مربوطه به کشورمان برای توسعه هرچه بیشتر هوش مصنوعی در حوزه سلامت و گسترش عدالت پزشکی در جامعه و کاهش هرچه بیشتر هزینه‌های درمان است.

وی در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش  ایرنا  با بیان اینکه، امروزه برخی کشورها در کاربری هوش مصنوعی در زمینه علوم پزشکی در چندین حوزه سرمایه گذاری هنگفتی کرده‌اند، حوزه حمل و نقل، امنیت سایبری و توریسم و البته حوزه سلامت را از آن جمله نام برد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند افزود: تقریبا در اغلب برنامه‌های راهبردی کشورهای دنیا، کاربرد هوش مصنوعی مورد توجه ویژه قرار گرفته است و حوزه علوم پزشکی نیز یکی از شاخه‌های اصلی محسوب می‌شود.

وی افزود: به همین دلیل در ایران نیز برای نخستین‌بار هوش مصنوعی برای جاری‌سازی و تسریع کاربرد آن در حوزه علوم پزشکی از سوی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند مورد توجه قرار گرفته است.

به گفته وی، راه اندازی دانشگاهی با ماموریت هوش مصنوعی در علوم پزشکی حداقل برای نخستین بار است که در منطقه و از سوی ایران مورد توجه قرار گرفته است.

 

چگونگی راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند

خجسته در پاسخ به سوالی در خصوص تاریخچه و چگونگی راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در کشورمان خاطرنشان کرد: هنگام همه گیری بیماری کرونا در ایران دانشگاهی ذیل وزارت بهداشت تحت عنوان دانشگاه علوم پزشکی مجازی راه اندازی شد که آن زمان هدف فراهم کردن شرایط بهینه آموزش‌های پزشکی به شکل مجازی بود.

وی افزود: بعد از سپری شدن دوران کرونا و حضوری شدن آموزش در دانشگاه‌های علوم پزشکی علاوه براینکه این دانشگاه آموزش مجازی را به شکل انتخابی برای دانشجویان ادامه داد، یک تغییر ماموریت داد و آن ماموریت در واقع کاربرد فناوری‌های پیشرفته دیجیتال در حوزه سلامت شامل بهداشت، درمان و آموزش به شکل هوشمند است که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در خردادماه ۱۴۰۱ به ماموریت‌های این دانشگاه اضافه شد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند با بیان اینکه، این دانشگاه بصورت مستقیم ذیل معاونت آموزشی وزارت بهداشت قرار دارد افزود: حوزه بهداشت این دانشگاه زیر نظر معاونت بهداشت وزارت بهداشت و درمان زیر نظر معاونت درمان این وزارتخانه است.

وی در عین حال افزود: البته این دانشگاه قرار است در آینده خود همه این وظایف را برعهده گرفته و به شکل های سیاست‌های کلی را در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور جاری کند، به عنوان مثال ممکن است در یک حوزه درمانی سیاست‌های مربوطه توسط دانشگاهی که در این زمینه پیشرو است جاری شود، بنابراین قرار نیست همه این کارها را دانشگاه علوم پزشکی هوشمند خود به تنهایی انجام دهد.

 

گسترش عدالت درمانی و کاهش هزینه‌ها با هوش مصنوعی

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه در خصوص کاربری هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی، این فناوری را بسیار با ارزش دانست و افزود: در واقع با جاری شدن هوش مصنوعی در علوم پزشکی بسیاری از شرایط از جمله دقت بیشتر در درمان، تشخیص سریع بیماری‌ها، دسترسی همه مردم در مناطق مختلف کشور و کاهش حمل و نقل و هزینه‌های درمانی بیماران تسهیل می‌شود.

 

خجسته افزود: به عنوان مثال امروزه در تعدادی از کشورها بسیاری از سیستم‌های تشخیصی و پردازش‌های تصویری در حوزه‌های مختلف از جمله رادیولوژی، پاتولوژی، پوست و چشم پزشکی بوسیله علوم نرم افزاری و کامپیوتر بصورت خودکار و هوشمند انجام می‌شود.

وی گفت: بسیاری از بیماران می‌توانند از فواید هوش مصنوعی بهره مند شده و رفت و آمد آن‌ها به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کمتر شود.

خجسته یکی دیگر از فواید توسعه فناوری هوش مصنوعی در حوزه پزشکی را پایش و کنترل مجازی (از راه دور) وضعیت بیماران غیرواگیر از جمله بیماران قلبی و گوارشی عنوان کرد.

وی افزود: هوش مصنوعی در این بخش می‌تواند بسیار یاری رسان و مورد استفاده دستیاران پزشک یا پرستاران برای پیگیری وضعیت بیماران باشد، چراکه بسیاری از بیماران مسن در حوزه پزشکی کهنسالی دارای مشکلات بسیاری در حوزه بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری قلبی یا گوارشی هستند و این فناوری به شکل خودکار می‌تواند بیماران را پایش کرده و حتی هنگامی که بیمار از کنترل خارج شود به موقع آلارم داده تا پیش از حاد شدن وضعیت جسمانی به مرکز درمانی راهنمایی شود.

وی همچنین با بیان اینکه، در پزشکی شخص محور نیز هم اکنون در دنیا بسیاری از درمان‌های دارویی به شکل اختصاصی برای یک فرد و بر اساس پروفایل ژنتیکی یا پاسخی که به داروها داده می‌شود طراحی شده است، افزود: این مهم نیز تنها از طریق جستجو در داده‌های بزرگ و کامپیوترها و برنامه‌های مبتنی بر یادگیری‌های عمیق و استخراج داده‌ها محقق شده است لذا هنگامی که از هوش مصنوعی صحبت می‌شود می‌خواهیم بر روی زمینه‌ای‌ که در آن داده‌های فراوانی از بیمار وجود دارد تصمیم گیری شود.

جاری شدن هوش مصنوعی در پزشکی نیازمند زیرساخت بزرگ حوزه داده

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند همچنین در ادامه تاکیدکرد: اگر بخواهیم هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی کشور جاری شود به طور حتم نیازمند زیرساخت‌های بزرگ در حوزه جمع آوری و پردازش صحیح داده هستیم تا بتوانیم اطلاعات بیماران را به شکل صحیح تحلیل و از این اطلاعات برای سلامت و بهبود بیماری آنها بکار گیریم. در غیراین‌صورت نمی‌توان به عملکرد مورد انتظار از هوش مصنوعی دست یافت.

خجسته با بیان اینکه، دانشگاه علوم پزشکی هوشمند برای ورود فناوری‌های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی در سال نخست اقدامات ترویجی را سرلوحه کاری خود قرار داده است، افزود: در تابستان ۱۴۰۱ یک مدرسه آموزشی تابستانی برای دانشجویان برگزار شد.

وی ادامه داد: در دیماه ۱۴۰۱ با حضور نخبگان این حوزه در کشور یک سمپوزیوم تخصصی و از ۲۷ تا ۲۹ اردیبهشت نیز نخستین کنگره بین المللی هوش مصنوعی را با حضور همه ذی‌نفعان و دانشمندان این رشته در کیش در حال برگزاری است.

رتبه یک ایران در منطقه و ۱۵ دنیا در تولید علم هوش مصنوعی

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در پاسخ به این سوال که در حال حاضر وضعیت ایران در حوزه کاربرد هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی چگونه است، تصریح کرد: ایران در حوزه تولید علم هوش مصنوعی در حال حاضر دارای رتبه ۱۵ و در منطقه رتبه یک است و دانشمندان مطرحی در کشور داریم که در این حوزه مقالات خوبی دارند.

دکترخجسته در عین حال افزود: البته در حوزه جاری شدن فناوری‌های هوش مصنوعی در پزشکی به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب با مشکل مواجه هستیم و متاسفانه خیلی وضعیت خوبی نیست چراکه هوش مصنوعی یک کار بین حوزه‌ای و چند حوزه‌ای است.

وی افزود: به عنوان مثال وزارت ارتباطات و مجلس شورای اسلامی و نهادهای مختلف همه در کنار یکدیگر می‌توانند در ایجاد این زیرساخت‌ها همکاری و همراهی لازم را داشته باشند.

 

کشورهای پیش رو در پیاده سازی فناوری هوش مصنوعی در پزشکی

رییس دانشگاه علم پزشکی هوشمند در ادامه و در پاسخ به این سوال که هم اکنون کدام کشورهای دنیا در فناوری و پیاده سازی هوش مصنوعی به عنوان کشورهای پیش رو شناخته می‌شوند گفت: در کشور آمریکا چندین کمپانی بزرگ مثل آی بی‌ام با بهره‌گیری از هوش مصنوعی سیستم تشخیص زودرس سرطان سینه در خانم‌ها را راه اندازی کرده‌اند و کمپانی‌های بزرگ دیگری نیز به دنبال این کار هستند.

دکتر خجسته افزود: در اروپای شمالی نیز کشور نروژ پایش کهنسالی بوسیله هوش مصنوعی را ایجاد و کشور کانادا نیز در این حوزه پیشرفت‌های زیادی داشته است.

به گفته وی، در آسیا نیز کشور سنگاپور در حوزه بهره‌گیری از هوش مصنوعی در حوزه پزشکی جزو کشورهای پیشرو است ضمن اینکه در منطقه نیز کشور امارات برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری زیادی را در این حوزه داشته تا جایی که وزارتخانه هوش‌مصنوعی را راه اندازی کرده‌اند و یک برنامه پنج ساله بسیار جامع با هزینه هنگفت در نظر گرفته‌اند.

افزایش پزشک لزوما منجر به عدالت درمانی نمی‌شود؛ هوش مصنوعی را دریابید .

اما رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه به نکته مهمی اشاره و اذعان داشت: تجارب دو دهه گذشته در کشور بیانگر این نکته مهم است که افزایش تعداد پزشکان لزوما منجر به عدالت در درمان نخواهد شد بلکه دسترسی باید با شرایط مختلف و با استفاده از تکنولوژی‌های جدید فراهم شود.

وی با تاکید بر اینکه، هوشمندسازی حوزه پزشکی بسیار می‌تواند دسترسی مردم در سراسر کشور به خصوص مناطق محروم را به خدمات پزشکی با هزینه بسیار کمتر تسهیل کند، افزود: ممکن است راه اندازی زیرساخت‌های اولیه هوشمند سازی، نیازمند سرمایه گذاری هنگفتی باشد اما در دراز مدت به طور قطع هزینه‌های درمانی جامعه به شکل قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.

 

 

دکترخجسته در ادامه یکی از اهداف جدی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند را توجه به حوزه دوراپزشکی یا امکان ارائه خدمات پزشکی را از راه دور عنوان کرد و امضاء تفاهم‌نامه اخیر این دانشگاه با استانداری هرمزگان به منظور راه اندازی یک مرکز دوراپزشکی در شرق این استان را در این راستا دانست.

 

نقش بسیار مهم وزارت ارتباطات و اپراتورها در توسعه هوشمندسازی حوزه علوم پزشکی

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه و در پاسخ به سوالی در خصوص ضرورت همکاری سازمان‌های مختلف کشور برای توسعه هوشمندسازی در حوزه علوم پزشکی اظهارکرد: در واقع یکی از مهمترین این سازمان‌ها وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و اپراتورهای مطرح کشور است که درمنطقه بی‌نظیر هستند.

خجسته در توضیح بیشتری در خصوص نقش اپراتورها در تسهیلگری توسعه هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی با بیان اینکه، یکی از شاخه‌های اصلی ورود به هوش مصنوعی موبایل هلث است، افزود: در حال حاضر همه مردم مجهز به گوشی همراه هستند و ظرفیت و گستردگی زیرساخت‌های اپراتورها در کشور بسیار در توسعه هوش‌مصنوعی در حوزه سلامت موثر خواهد بود.

عضویت وزیر ارتباطات و مدیرعامل یکی از اپراتورها در هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی هوشمند

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه با اشاره به عضویت وزیر ارتباطات و مدیرعامل یکی از اپراتورهای مطرح کشور در هیات امنا این دانشگاه، هدف از عضویت را برنامه ریزی به منظور استفاده از ظرفیت‌های موجود به منظور تسهیل هرچه بیشتر در توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی عنوان کرد.

وی گفت: برنامه ریزی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در واقع انجام پروژه ملی و بزرگ هوشمندسازی حوزه علوم پزشکی در کشور که یک کار بین حوزه‌ای‌است با استفاده از همه ظرفیت‌های موجود از جمله استفاده از ظرفیت دستگاه‌های مرتبط و همچنین مجلس شورای اسلامی عنوان کرد و افزود: مجلس در قانون گذاری و تهیه تنظیم مقررات، تعریف وظایف و الزام دستگاه‌های مربوطه به همکاری‌های لازم نقشی اساسی خواهد داشت.

خجسته افزود: همانطور که هم اکنون حوزه درمان کشورمان دارای پزشکان متخصص و بسیار مجرب و ماهری است و خدمات پزشکی به بیماران با کیفیت مطلوبی ارائه می‌شود، نباید در بکارگیری فناوری‌های پیشرفته از جمله هوش مصنوعی به منظور استفاده همه آحاد جامعه از این توانمندی‌ها تعلل کرد.

وی هدف اصلی از برگزاری نخستین کنگره هوش مصنوعی در کیش را جاانداختن این بحث و ضرورت و فواید آن در کاهش هزینه‌ها و در عدالت در درمان و دسترسی مناطق دور دست کشور که دسترسی آنها به پزشک بسیار سخت است عنوان کرد.

وی در ادامه با اشاره به برگزاری نخستین کنگره هوش مصنوعی در حوزه پزشکی که از ۲۷ اردیبهشت ماه جاری در جزیر کیش در حال برگزاری است و تا ۲۹ اردیبهشت ادامه دارد، تاکیدکرد: در این کنگره مطالب بسیار جامع و کاربردی و در نوع خود منحصر بفردی به بحث و بررسی گذاشته شده است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه اظهار امیدواری کرد، برگزاری این کنگره در نهایت منجر به ارائه یک راهکار و راهبردی برای توسعه مطلوب هوش مصنوعی در حوزه پزشکی شود و همه دستگاه‌ها وزارت بهداشت را در نتیجه گیری مطلوب همراهی کنند.

 

 

نخستین کنگره هوش مصنوعی در حوزه پزشکی  به شکل حضوری و آنلاین و به همت دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در جزیره کیش در ۵ محور اصلی « فناوری‌های پیشرفته در حوزه پزشکی» ، « هوش مصنوعی در پزشکی» ، « سلامت هوشمند» ، « راه‌ حل‌ های هوشمند در حوزه پزشکی» و « سایر موضوعات مرتبط» از ۲۷ تا ۲۹ اردیبهشت ماه جاری در حال برگزاری است.

کنگره هوش مصنوعی در علوم پزشکی موضوعات مختلفی چون  « تکنولوژی‌های پیشرفته پزشکی» ، « تجهیزات پیشرفته دیجیتال» ، « ابزارهای پوشیدنی» ، « پردازش پیشرفته داده‌ های پزشکی» ، « زیست‌ پزشکی سامانه‌ ای» ، « هوش مصنوعی در علوم پزشکی» ، « کلینیک پزشکی مجازی» ، « تشخیص دقیق و سریع» ، « کاهش خطاهای پزشکی» ، « بیوپسی مجازی» ، « IoMRT» ، « سلامت هوشمند» ، « ارتقاء سرویس سلامت» و « سلامت همراه»   را در اولویت قرار داده است.

« سیستم‌ های مراقبتی هوشمند پیشرفته» ، « پردازش داده‌ های سلامت» ، « دسترسی آسان و برابر به سیستم سلامت همگانی» ، « راهکارهای پزشکی هوشمند» ، « آموزش پزشکی هوشمند» ، « سرویس‌ های درمان از راه دور» ، « سرویس‌ های پزشکی شخص محور» ، « جلسات مجازی و هوشمند» و « دستیار هوشمند و مجازی» نیز دیگر موضوعات مطرح در این رویداد است.

این کنگره فرصتی منحصر بفرد برای ارائه نتایج نظری، روش شناختی و کاربردی مرتبط با بکارگیری هوش مصنوعی در پزشکی است. از آنجایی که تجهیزات پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی به سرعت در حال تبدیل شدن به راه حل‌ های انجام پذیر برای روش بالینی هستند، تمرکز رویداد پیش رو بر تبادل ایده‌ ها و اکتشافات نوین بین پزشکان، اساتید دانشگاه، پژوهشگران بنیادی و صنعت، اپیدمیولوژیست‌ ها، دانشمندان کامپیوتر و داده‌ و افراد اجرایی است.